ნამდვილად ვფიქრობ, რომ რასაც უმეტესწილად კინოს ვეძახით, კინო არაა. სინამდვილეში ის თეატრალური კინოა, ან უარეს შემთხვევაში, ილუსტრირებული ლიტერატურა. ფილმის ინტერესის საგანი ამბავია, ხოლო პერსონაჟები მხოლოდ ტექნიკური შემსრულებლები, რომლებიც რაღაცას წარმოადგენენ. ფილმების უმეტესობა კომიქსებივითაა. ჩემი აზრით, ეს არ არის ნამდვილი კინო. ნამდვილი კინო მუსიკასთანაა ახლოს. მუსიკა არაფერს ასახავს, უბრალოდ განცდებს აღძრავს შენში. ის არაფერს აღნიშნავს. მძულს იდეა, რომ ფილმი რეალურად ამბავს ყვება! ფილმის უმნიშვნელოვანესი ნაწილია გაგრძნობინოს, ოღონდ არა თხრობის მეშვეობით. […] სინათლე თავისთავად მშვენიერია. ლიტერატურაში ამას ვერ შეხვდებით. შეგიძლია მხოლოდ დაწერო, „მზე ამოვიდა“. მშვენიერება ჩემს ფილმში თავად მზეა. მისი ხელახლა შექმნა არ გჭირდება. კინოში ამბავი და გამოსახულება ერთი და იგივეა. ვერ იტყვი, „ამბავი არ მომწონს, მაგრამ მშვენიერი გამოსახულებაა“. გამოსახულება თავად ფილმია; ის არ არის ძრავი ამბისთვის. არ მინდა, რომ ჯერ ამბავი გქონდეს, შემდეგ მისი ილუსტრირება მოახდინო, ისე რომ ფორმა და მნიშვნელობა ყოველთვის დაყოფილი იყოს. ვფიქრობ, ხელოვნებაში ფორმა და მნიშვნელობა ერთი და იგივეა. ამ თვალსაზრისით, მუსიკა ყველაზე შთამბეჭდავი ხელოვნებაა, რადგან ის არ გაძლევს საშუალებას მუსიკა მნიშვნელობისგან განაცალკევო. როცა კინო ჭეშმარიტია, ის თავისთავადაა ენა — აი, რატომაა ის ხელოვნება. მძულს აზრი, რომ კარგი ფილმი კარგი ამბავია, როგორც ჰოლივუდში ამბობენ. ეს არ აძლევს კინოს საშუალებას, იყოს სრულად თავისუფალი.
თარგმნა გიორგი ჯავახიშვილმა
